Τα τελευταία χειρόγραφα

Στις εκδηλώσεις που έγιναν για τα 50 χρόνια από την έκδοση του περιοδικού «Αναγέννηση», στις 20 Οκτώβρη στην Αθήνα και στις 16 Νοέμβρη στη Θεσσαλονίκη, ο σ. Ισαάκ Ιορδανίδης, όπως είναι γνωστό, πήρε άμεσα μέρος σαν κεντρικός ομιλητής.

Το κείμενο της δημόσιας ομιλίας του στις εκδηλώσεις αυτές, αποτελεί και το τελευταίο ολοκληρωμένο γραπτό κείμενο που μας κλη­ροδότησε.

Πριν ωστόσο από το κείμενο αυτό, ο Ισαάκ είχε ξεκινήσει την προετοιμασία ορισμένων άλλων εργασιών, που δυστυχώς δεν έμελλε να προχωρήσουν. Απ' αυτές έμειναν ελάχιστα μόνο «έτοιμα» χειρόγραφα.

Ο Ισαάκ είχε συγκεντρώσει  εδώ και αρκετά χρόνια, ένα σημαντικό όγκο υλικών και επεξεργαζόταν μια εκτεταμένη βιβλιογραφία. Είχε κάνει μια συστηματική προκαταρκτική δουλειά, προσχέδια, σημειώσεις, παραπομπές και μια ορισμένη ταξινόμηση και σχεδίαζε να ξεκινήσει τη συγγραφή ενός βιβλίου. Αν και ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε το βιβλίο να αφορά γενικότερα την ιστορία του ΚΚΕ, αποφασίστηκε τελικά σε συζητήσεις με το ΠΓ του Μ-Λ ΚΚΕ να μπει μπροστά η συγγραφή βιβλίου που κύριο θέμα του θα ήταν η ζωή και η πάλη των πολιτικών εξορίστων στο στρατόπεδο του Aη Στράτη κατά την περίοδο 1950 – 1962. Με την επιφύλαξη των προβλημάτων υγείας που θα μπορούσε να καθυστερήσουν τη συγγραφή, το βιβλίο για τον Aη Στράτη σχεδιαζόταν να ολοκληρωθεί και να εκδοθεί ως τα τέλη του 2014, χρονιά συμπλήρωσης των 50 χρόνων από την έκδοση της «Αναγέννησης», είτε εν ανάγκη και κάποιους μήνες αργότερα, το 2015.

Στις αρχές του 2014, από την οργάνωση της νεολαίας «Πορεία», διατυπώθηκε η πρόταση να γίνει από τον Ισαάκ (στα πλαίσια μιας εσωτερικής ιδεολογικοπολιτικής και διαφωτιστικής δουλειάς) παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων που δρομολόγησαν τη γέννηση του μαρξιστικού – λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας. Η πρόταση της οργάνωσης  νεολαίας συζητήθηκε στο ΠΓ του Μ-Λ ΚΚΕ, που αποφάσισε σε συνεργασία με τον Ισαάκ, η παρουσίαση να μην περιοριστεί στα πλαίσια της οργάνωσης νεολαίας, αλλά να συμπεριλάβει ευρύτερα τους συντρόφους και συναγωνιστές των κομματικών οργανώσεων της Αθήνας που θα μπορούσαν και θα ήθελαν να την παρακολουθήσουν.

Η παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων από τον Ισαάκ, θα ξεκινούσε με μια πρώτη ομιλία με επίκεντρο τους ιδεολογικούς αγώνες των εξορίστων στον Άη Στράτη, που αποτέλεσαν το προοίμιο για την κατοπινή δημόσια εμφάνιση του μαρξιστικού – λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας.

Για τα παραπάνω ενημερώθηκε η ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ.

Ο σ. Ισαάκ που είχε ήδη ξεκινήσει τη δουλειά του βιβλίου για τον Άη Στράτη, άρχισε να προσαρμόζει ορισμένα εισαγωγικά κείμενα που προορίζονταν για το βιβλίο, στις ανάγκες μιας τέτοιας παρουσίασης.

Την περίοδο αυτή, ανάμεσα στις δυο οργανώσεις, το Μ-Λ ΚΚΕ και το ΚΚΕ (μ-λ), ο διάλογος με αντικείμενο την από κοινού διοργάνωση εκδηλώσεων για τα 50 χρόνια της «Αναγέννησης» μόλις είχε πρακτικά ξεκινήσει, προχωρούσε αργά και η έκβασή του παρέμενε αβέβαιη. Όταν οι οργανώσεις τελικά συμφώνησαν, οι προηγούμενοι σχεδιασμοί αναστάλθηκαν και ο Ισαάκ καταπιάστηκε πλέον με το κείμενο που παρουσίασε σαν κεντρικός ομιλητής στις κοινές εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν.

Μετά την ολοκλήρωση των εκδηλώσεων για τα 50 χρόνια από την έκδοση της «Αναγέννησης», ο Ισαάκ θα ξανάπιανε το νήμα από την αρχή... αλλά τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν σύμφωνα με τις προσδοκίες και τις επιθυμίες όλων μας. Από το Γενάρη θα έμπαινε για νοσηλεία στα νοσοκομεία, και τελικά η υγεία του θα γνώριζε ραγδαία επιδείνωση που οδήγησε στο θάνατό του στις 19 Απρίλη 2015. Μερικές ώρες πριν, είχε διαβάσει τον καθημερινό Τύπο, διατηρώντας πλήρη διαύγεια!

Τα σχετικά με τον  Άη Στράτη χειρόγραφα, προσχέδια, σημειώσεις κλπ του Ισαάκ αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα μιας πολύ συστηματικής προεργασίας.

Τα «έτοιμα» χειρόγραφα που μας άφησε (βάζουμε εισαγωγικά, γιατί πιθανότατα θα τα ξαναχτένιζε ή και θα τα τροποποιούσε όταν θα έπαιρναν τη θέση τους σε ένα ενιαίο τελικό κείμενο) αποτελούν μια γενική εισαγωγή (ανολοκλήρωτη) πριν από το κυρίως θέμα.

Ωστόσο δεν χάνουν τη σημασία και την αξία τους. Μάλλον κάνουν για μας, πιο έντονη και πιο αισθητή τη σημασία της οριστικής απώλειας μιας άμεσης ιστορικής καταγραφής των ιδεολογικών αγώνων στον  Άη Στράτη από τον ίδιο το σ. Ισαάκ Ιορδανίδη.

Αγώνων που αν και ο ίδιος πολύ λίγα και πολύ μετρημένα έχει πει δημόσια γι αυτούς, ανέδειξαν στην πορεία τους τον Ισαάκ σε ηγετική μορφή, πρωταγωνιστή της αντιρεβιζιονιστικής πάλης, πρωτεργάτη της ίδρυσης του μαρξιστικού – λενινιστικού κινήματος της Ελλάδας.

Γι' αυτό και τα δημοσιεύουμε.

ημοσιεύουμε επίσης ορισμένα από τα «έτοιμα» χειρόγραφα που πραγματεύονται το θέμα των εκτοπίσεων ως το 1929. Αυτά, προορίζονταν προφανώς για το βιβλίο (με σημαντικές ωστόσο συμπληρώσεις που θα ακολουθούσαν, για τις  εκτοπίσεις της επομένης περιόδου ως την κατοχή, καθώς και μετά τη Βάρκιζα και τον εμφύλιο, όπως μαρτυρούν πολλές διάσπαρτες παραπομπές του Ισαάκ σε σχετική με τις εκτοπίσεις βιβλιογραφία, και η σειρά των αντίστοιχων ΦΕΚ που είχε φροντίσει να προμηθευτεί).

Τέλος δημοσιεύουμε ορισμένα επί μέρους σημειώματα που αναφέρονται στη Μακρόνησο και τον  Άη Στράτη, αν και  πρόκειται όχι για έτοιμα κείμενα αλλά ουσιαστικά για ανεπεξέργαστα προσχέδια. Τα δημοσιεύουμε σαν εξαίρεση και σαν μια αναγκαία αναφορά απόδοσης τιμής.

Διάδωσέ το